Akdeniz – Panaït Istrati

Ötüken

%1

✻ Kaynak metinde geçen ve “feza, gök” anlamına gelen “ciel” ifadesi “güneş” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “Eğer bu, her zaman kâfi değilse” anlamına gelen “Si cela n’est pas toujours suffisant” ifadesi “Bu her zaman yeterli olmayabilir” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “daha iyisi insanlardan beklenmemeli [veya daha iyisinin beklenmesi gereken(ler) insanlar değil] […]” anlamına gelen “ce n’est pas des hommes qu’il faut espérer mieux […]” ifadesi “insanlardan da bundan fazlasını bekleyemezler […]” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “fetih” anlamına gelen “conquête” ifadesi “zafer” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “sevdiğim” anlamına gelen “que j’aime” ifadesi “takdir ettiğim” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “bina cephesi, cephe” anlamına gelen “façade” sözcüğüne çeviri metinde yer verilmemiş, “terasların, rıhtımların, (bina) cephelerin(in), evlerin” anlamına gelen “des terrasses, des quais, des façades, des maisons” ifadesi “terasların, rıhtımların, evlerin” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “yaklaşık” anlamına gelen “environ” sözcüğüne çeviri metinde yer verilmemiş, “yaklaşık on frank” anlamına gelen “dix francs environ” ifadesi “on frank” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde “Moritz” şeklinde geçen özel ada çeviride “Moiz” şeklinde yer verilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “yürek sızlatıcı (veya acıklı, dokunaklı) bir anı” anlamına gelen “un attendrissant souvenir” ifadesi “çok güzel anılar” şeklinde çevrilmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “Küçük Asya” demek olan “l’Asie Mineure” ifadesine çeviride “Anadolu” şeklinde yer verilmiştir. Hâlbuki Anadolu’nun Fransızcadaki tam karşılığı (İki kullanım da birbirlerine karşılık teşkil ediyor olsa dahi.) “l’Asie Mineure” değil “l’Anatolie” şeklindedir. Yazar, “l’Asie Mineure” ifadesini bilhassa tercih etmiştir.

✻ Neticede kaynak metinde geçen ve “Adı Moritz ama benden Arapların kendisine çocukken, yürek sızlatıcı bir anı olarak muhafaza ettiği Küçük Asya’nın köylerinde seyyar saatçi babasının arkasına düşerken (veya arkasına takılırken) vermiş oldukları lakap olan Musa lakabıyla seslenmemi istiyor.” demek olan “Il s’appelle Moritz, mais il veut que je le nomme Moussa, surnom que, enfant, lui ont donné les Arabes, alors qu’il suivait son père, horloger ambulant, dans les villages de l’Asie Mineure, dont il garde un attendrissant souvenir.” cümlesi “Adı Moiz ama ona Musa dememi istiyor. Çocukluğunda saatçi olan babasıyla birlikte çok güzel anılara sahip olduğu Anadolu’da köy köy dolaşırken Araplar onu Musa diye çağırıyorlarmış.” şeklinde çevrilmiştir

✻ Kaynak metinde geçen ve “Konstantinopolis” demek olan “Constantinople” özel adı “İstanbul” şeklinde çevrilmiştir. Hâlbuki yazar bazı cümlelerde “Constantinople” (Konstantinopolis), bazı cümlelerde ise “Stamboul” (İstanbul) özel adlarını bilhassa tercih etmiştir.

✻ Kaynak metinde geçen ve “on iki ayın altısında bot ve kürk giyme ve sabah akşam ısınma gereksiniminden bihaber, mutlu fâniler… Bilhassa, kevgire dönmüş ayakkabılarla sokaklarda taban tepmeye gitmekten ve akşam eve aç ve donmuş bir hâlde dönmekten ziyade üç gün art arda yemek yememenin yeğlendiği yirmi derecelik soğukta ekmeğinin peşine düşmenin ne demek olduğunu bilmediklerinden mutlular.” anlamına gelen “qui ignorent la nécessité de porter des bottes et des fourrures, et de se chauffer jour et nuit, six mois sur douze. Heureux, surtout, de ne pas savoir ce que c’est que chercher son pain par vingt degrés de froid, lorsqu’on préfère ne pas manger trois jours de suite, plutôt que d’aller battre le pavé, la chaussure criblée de trous, et de rentrer, le soir, affamé et gelé” ifadesi “on iki ayın altısında gece gündüz üşümemek için botlar, kürkler giymek zorunda hiç kalmamış olan şanslı ölümlüler… Özellikle de, üç gün üst üste aç kaldıktan sonra sıfırın altında yirmi derece soğukta altı delik deşik ayakkabılarla ekmek peşinde taban tepmenin ve akşam aç bilâç, soğuktan donmuş halde gerisin geri dönmenin ne demek olduğunu bilmeyen şanslılar…” şeklinde çevrilmiştir.